Takıntı Hastalığı (Obsesif Kompülsif Bozukluk)
Takıntı hastalığı (obsesif kompülsif) hakkında bilinmesi gereken pek çok detay var. Yapılan araştırmalara göre toplumda en sık görülen rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Farklı şekillerde ortaya çıkan takıntı hastalığı her insanı farklı şekilde etkileyebilir. Bazı insanlar bu rahatsızlığın belirtilerini çok hafif yaşarlarken bazıları çok ciddi belirtilerle yoğun bir şekilde yaşarlar.
Takıntı hastalığı zaman içinde çok daha fazla hissedilebilir. Yani kişinin hayatını çok daha fazla etkisi altına alabilir. Kişinin hayatını etkilemesinin yanı sıra kişinin çevresi içinde sıkıntılı bazı durumlara neden olabilir. Söz gelimi kişinin temizlik takıntısı çevresindekiler için önemli bir baskı unsurudur. Kişi temizlediği yere kimsenin basmasını istemez, kimseyi hiç bir yere dokundurtmaz, o yerin kirlenmesine izin vermez. Dolayısıyla kişinin çevresindekiler için de hayat oldukça zor bir hale gelir. Takıntı hastalığının erken evrede mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
İçindekiler
Takıntı (Obsesyon) Nedir?
Takıntı ya da saplantı olarak adlandırılan bir rahatsızlık belirtisidir. Kişiye rahatsızlık veren, istememesine rağmen aklından çıkmayan düşünceler olarak da tanımlanabilir.
Takıntılı (Obsesif) Nedir?
Takıntılı ya da saplantı düşüncelere sahip olan insanlara obsesif adı verilir.
Kompülsiyon Nedir?
Obsesyonlar, tekrar eden düşüncelerdir. İnsanın iradesi dışında ortaya çıkan, uzaklaştırılamayan düşüncelere verilen isimdir. Kompülsiyon ise obsesyonların kişiye verdiği sıkıntıyı azaltmak için yapılan hareketlerdir. Söz gelimi; kişi paraya dokunduğunda elinin kirlendiğini düşünmesi obsesyondur. Bu düşünceden bir an önce kurtulmak için elini defalarca yıkaması kompülsiyo olarak adlandırılır.
Kompülsif Nedir?
Sürekli olarak tekrar eden davranışlardır. Bu davranışlar obsesyonlarla meydana gelir.
Obsesif Kompulsif Nedir?
Bazu kelimelere takılı kalmak, yapılan bir işi tekrar tekrar kontrol etmek gibi örnekler verilebilir. Yani kişinin bir düşüncede sabit kalması durumudur. Birçok takıntılı düşünce ve davranış olarak da adlandırılabilir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu Yaygınlığı Nedir?
Herhangi bir yaşta görülebilecek bu rahatsızlık genel olarak 20 ile 30 yaşlar arasında daha sık görülür. Erkeklerde daha erken yaşlarda görülür. Ancak erkeklere oranla kadınlarda daha sık rastlanan bir sağlık sorunudur.
Takıntı Hastalığının Sebepleri Nelerdir?
Takıntı hastalığı birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. Bazı hastalarda birden fazla sebep bu rahatsızlığa neden olabilir.
- Genetik faktörler
- Serotonin düzensizliği
- Çocukluk dönemi travmaları (Cinsel istismar, aile içi şiddet, ebeveyn baskısı, ebeveynlerden birinin kaybı gibi )
- Kişilik özellikleri (Kuralcı, mükemmeliyetçi, ayrıntıcı, titiz olma durumları )
Tüm bunlar takıntı hastalığına sebep olabilir. Uzman hekim hastanın öyküsünü alır. Fiziksel muayene ve gerekiyorsa bazı testler yapılır. Daha sonra tedaviye başlanır.
Takıntı Hastalığı Türleri Nelerdir?
Takıntı hastalığı iki farklı gruba ayrılır. Obsesyonlar;
- Kuşku obsesyonu ve Kontrol Kompulsiyonu
- Kirlenme ya da bulaşma kompulsiyonu
- Sayma Kompulsiyonu
- Tekrar Etme Kompulsiyonu
- Cinsel Obsesyon
Temizlik Takıntısı
Evi temizleme, sürekli el yıkama, alınan her şeyi temizleme ve temizlikle ilgili her şeyi defalarca tekrar etme temizliği hayatının merkezi haline getirme durumlarıdır. Bu durum en sık kadınlarda görülür. Tıp alanında bu rahatsızlık obsesif kompulsif bozukluk olarak adlandırılır. Halk arasında titizlik hastalığı olarak adlandırılan bu rahatsızlık genelde önemsenmez.
Ancak çoğu zaman kişinin hayatını ve çevresindeki insanları olumsuz etkileyebilir. Kişi ilerleyen zamanlarda daha kontrol edilemez bir temizlik takıntısı yaşayabilir. Bununla beraber temizlik takıntısı başka sağlık sorunlarına yol açar. Cilt hastalıkları bunların başında gelir.
Temizlik ürünlerini fazla kullandığı için birçok cilt sorunu yaşar. Diğer önemli sorun ise strestir. Kişi temizlik yapamadığına yada temizlik istediği şekilde olmadığında aşırı derecede stresli olabilir. Bu da hem onu hem çevresindeki kişileri rahatsız edici boyutlara ulaşır. Tüm bunlar göz önüne alınarak erken zamanda mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Kuşku Takıntısı
Herkesten ve her durumdan şüphe duyma durumudur. Bununla beraber bir işin yapılıp yapılmadığından emin olamama, Söz gelimi; kişi kapıyı kilitleyip kilitlemediğinden, ütünün fişini çekip çekmediğinden kuşku duyar.
Bununla beraber bu takıntı kişinin ilişkilerine de zarar verir. Kişi eşinden ya da sevgilisinden sürekli olarak kuşku duyar. Bu durum karşı taraf için son derece sıkıntılı durumlara neden olur. İlişkiler kopma notasına gelir. Bu nedenle bu takıntı hastalığının tedavi edilmesi şarttır.
Kuşku takıntısı olumlamalarla iyileşebilir. Kişi bu düşüncelerinin yerine olumlu düşünceler koyabilir. Olumlu bakar, neşeli ve enerjik insanlarla bir arada olmak da bu takıntıyı yenmekte etkili olabilir.
Simetri Takıntısı
Psikiyatrik rahatsızlıklara bağlı olarak gelişen takıntı türlerinden biridir. Eşyaların ve nesnelerin simetrisi konusunda ortaya çıkan bir takıntıdır. Kişi, her şeyin kusursuzca düzgün durmasını ister. Her nesnenin belirli aralıklarla nizami bir şekilde yerleşmesine özen gösterir. Bu rahatsızlık mükemmellik takıntısı olarak da bilinir.
Bazı kişilerde bu takıntı rahatsız edici boyutlara varabilir. Kişinin günlük yaşantısını ve iş hayatını olumsuz etkiler. Zira kişi sürekli çevresindeki eşya ya da nesnelerin simetrileriyle ilgilenir. Bunları düzeltmek için normal dışı davranışlar sergiler. Bu da toplum tarafından yadırganmasına neden olur. Dolayısıyla bu takıntıya sahip kişilerin bir psikiyatristten destek almaları yararlı olur.
Eksiksiz Olma Takıntısı
Kişi her şeyin tam olmasını ister. Hiçbir durumda eksiklere tahammül edemez. Örneğin; sofrada her şeyin tam olması beklentisi içindedir. Bir peçetenin eksikliği dahi kişiyi rahatsız eder. Eksiksiz olma takıntısı her yerde söz konusu olacağından kişi çevresindeki herkesin her şeyi eksiksiz yapmasını ister. Bu da çevresiyle sorunlar yaşamasına neden olur.
Metafizik veya Dini Takıntılar
Kişinin aklına metafizik ya da dini konularla ilgili düşünceler saplanır. Bazı kişilerde bu düşünceler dini sorgulama ya da inandığı dini reddetme şeklinde olabilir. Eğer bu kişi dini inançlarına bağlı ise bu takıntılar kişide suçluluk duygusu yaratır. Kişinin günahkar duygusuna kapılmasına ve yoğun üzüntüler yaşamasına neden olur.
Hastalık Takıntıları
Hastalık takıntıları birçok şekilde kendini gösterir. Bazı insanlarda temizlik takıntısı görülürken bazısında zarar verme takıntısı olabilir.
Cinsellikle İlgili Takıntılar
Bu takıntılar cinsellikten dolayı utanç, endişe ve üzüntü duymaktır. Elbette bu takıntıların verdiği stresle kişinin cinsel hayatı olumsuz yönde etkilenir. Bununla beraber kişi yakın çevresindeki kişilerle ilgili cinsel ilişki düşüncesine sahip olur. Bu da kişiyi daha yoğun bir stres ve sıkıntı içine sokar. Son derece önemli olan bu takıntının iyileşmesi için bir uzmanın yardımına ihtiyaç vardır. İlerleyen zamanlarda daha büyük sıkıntılar yaşanmaması için tedavi edilmelidir.
Zarar Verme Takıntıları
Kişi hiçbir neden yokken birine ya da bir şeye zarar verme düşüncesine takılıp kalır. Çoğu zaman bu düşüncelerden kurtulmak istese de buna engel olamaz. Zarar verme takıntısı ilerleyen dönemlerde daha ciddi boyutlara ulaşabilir. Bu nedenle mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Obsesif Kişilik
Kontrol ve düzen üzerine çok fazla düşünme eğilimi gösteren kişilerdir. Bu kişiler düşüncelerinden dolayı çok fazla kaygı yaşarlar. Bu kaygı yaşam kalitesini olumsuz etkiler ve bireyin psikolojisini bozar.
Takıntı Hastalığı Tedavisi (Obsesif Kompulsif)
Takıntı hastalığı kronikleşme olasılığı yüksek bir sağlık sorunudur. Bu hastalığın kronik hale gelmeden tedavi edilmesi son derece önemlidir. Bu tip belirtiler gösteren kişilerin zaman kaybetmeden bir uzmanla görüşmeleri gerekir. Doğru bir tedavi yöntemiyle takıntılardan kurtulmak ve tamamen iyileşmek mümkün olur.
İlaç ve bilişsel davranış terapisi en iyi ve en etkili tedavi yöntemleridir. İlaç tedavisinde ilaçlar doktorun reçete ettiği şekilde alınmalıdır. Böylece ilaç tedavisinden başarılı sonuçlar elde etmek mümkün olur. Uzman doktor hastanın öyküsünü dinledikten sonra gerekli muayene ve testleri uygulayarak hasta için doğru bir tedavi şekli belirler. Hastaların tedavi süresince doktorun talimatlarına uymaları ve tedaviye devam etmeleri gerekir.
Takıntı Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Her hangi bir konuda sabit bir düşünceye takılıp kalmak, istenmemesine rağmen bu düşünceden kurtulamamak ve mevcut olan bu düşünceler doğrultusunda hareket etmek takıntı hastalığının belirtileridir.
Takıntı Ne Kadar Sürer?
Takıntı hastalığı tedavi edilmezse uzun yıllar şiddetlenerek devam edebilir. Tedavi yarıda kesilmez ve düzenli olarak tedaviye devam edilirse ile iki ya da üç yıl gibi süre içinde hasta tamamen iyileşir.
Bir İnsan Neden Takıntı Yapar?
İnsana mutluluk duygusunu veren serotonin hormonunun üretiminde bir aksaklık yaşanması takıntı için en önemli sebeptir. Bunun yanı sıra; çocukluk travmaları, çok üzücü olaylar, stres faktörü, ekonomik koşullar gibi kişiyi derinden etkileyen, hayatını değiştiren durumlar da takıntılara neden olur.
Takıntı Nasıl Bir Hastalıktır?
Kişinin bir konuda farklı düşüncelere saplanıp kalmasıyla başlayan ve bu düşünceleri eyleme geçirmesiyle devam eden, kişilerin hayatını olumsuz etkileyen bir rahatsızlıktır.
Diğer tüm içeriklerimizden faydalanmak ve online randevu için bizimle iletişime geçiniz.